(Mišljenje Ministarstva finansija, br. 011-00-00493/2020-04 od 23.7.2020. godine)

„Strano privredno društvo (lice koje u Republici Srbiji nema sedište), koje je smestilo dobra u carinsko skladište u Republici Srbiji u skladu sa carinskim propisima i koje dobra iz carinskog skladišta, u okviru carinskog postupka za koji se nadležnom carinskom organu podnosi deklaracija za ponovni izvoz u skladu sa carinskim propisima, isporučuje u inostranstvo licima koja nisu obveznici PDV u Republici Srbiji, dužno je da odredi poreskog punomoćnika i da se evidentira za obavezu plaćanja PDV, nezavisno od iznosa tog prometa u prethodnih 12 meseci. Naime, s obzirom da je u ovom slučaju, u skladu sa Zakonom o porezu na dodatu vrednost („Sl. glasnik RS“, br. 84/2004, 86/2004 – ispr., 61/2005, 61/2007, 93/2012, 108/2013, 6/2014 – usklađeni din. izn., 68/2014 – dr. zakon, 142/2014, 5/2015 – usklađeni din. izn., 83/2015, 5/2016 – usklađeni din. izn., 108/2016, 7/2017 – usklađeni din. izn., 113/2017, 13/2018 – usklađeni din. izn., 30/2018, 4/2019 – usklađeni din. izn., 72/2019 i 8/2020 – usklađeni din. izn. – dalje: Zakon), reč o prometu dobara u Republici Srbiji za koji je propisano poresko oslobođenje sa pravom na odbitak prethodnog poreza, a da strano lice isporučuje dobra licima koja nisu obveznici PDV u Republici Srbiji, strano lice dužno je da odredi poreskog punomoćnika i da se evidentira za obavezu plaćanja PDV.

Odredbama člana 3. Zakona propisano je da su predmet oporezivanja PDV isporuka dobara i pružanje usluga (dalje: promet dobara i usluga) koje poreski obveznik izvrši u Republici uz naknadu, u okviru obavljanja delatnosti, kao i uvoz dobara u Republiku.

Promet dobara, u smislu ovog zakona, a u skladu sa odredbom člana 4. stav 1. Zakona, je prenos prava raspolaganja na telesnim stvarima (dalje: dobra) licu koje tim dobrima može raspolagati kao vlasnik, ako ovim zakonom nije drukčije određeno.

Saglasno članu 8. stav 1. Zakona, poreski obveznik (dalje: obveznik) je lice, uključujući i lice koje u Republici nema sedište, odnosno prebivalište (dalje: strano lice), koje samostalno obavlja promet dobara i usluga, u okviru obavljanja delatnosti.

Delatnost iz stava 1. ovog člana je trajna aktivnost proizvođača, trgovca ili pružaoca usluga u cilju ostvarivanja prihoda, uključujući i delatnosti eksploatacije prirodnih bogatstava, poljoprivrede, šumarstva i samostalnih zanimanja (stav 2. člana 8. Zakona).

Prema stavu 3. istog člana Zakona, smatra se da obveznik obavlja delatnost i kada je vrši u okviru stalne poslovne jedinice.

Izuzetno od stava 3. ovog člana, ako strano lice u Republici ima stalnu poslovnu jedinicu, to strano lice obveznik je za promet koji ne vrši njegova stalna poslovna jedinica (stav 4. člana 8. Zakona).

Stalnom poslovnom jedinicom iz st. 3. i 4. ovog člana smatra se organizacioni deo pravnog lica koji u skladu sa zakonom može da obavlja delatnost (stav 5. člana 8. Zakona).

Strano lice koje u Republici vrši promet dobara i usluga za koji postoji obaveza obračunavanja PDV, odnosno promet dobara i usluga za koji je propisano poresko oslobođenje sa pravom na odbitak prethodnog poreza u skladu sa ovim zakonom dužno je da odredi poreskog punomoćnika i da se evidentira za obavezu plaćanja PDV, nezavisno od iznosa tog prometa u prethodnih 12 meseci, ako ovim zakonom nije drukčije uređeno (član 10a stav 1. Zakona).

Strano lice koje u Republici vrši promet dobara i usluga iz stava 1. ovog člana isključivo obveznicima PDV, odnosno licima iz člana 9. stav 1. ovog zakona, kao i promet usluga prevoza putnika autobusima za koje se kao osnovica za obračunavanje PDV utvrđuje prosečna naknada prevoza za svaki pojedinačni prevoz, u skladu sa ovim zakonom, nije dužno da u Republici odredi poreskog punomoćnika i da se evidentira za obavezu plaćanja PDV (član 10a stav 2. Zakona).

Prema odredbi člana 11. stav 1. tačka 1) Zakona, mesto prometa dobara je mesto u kojem se dobro nalazi u trenutku slanja ili prevoza do primaoca ili, po njegovom nalogu, do trećeg lica, ako dobro šalje ili prevozi isporučilac, primalac ili treće lice, po njegovom nalogu.

Odredbama člana 24. stav 1. tač. 2) i 3) Zakona propisano je poresko oslobođenje sa pravom na odbitak prethodnog poreza za promet dobara koja obveznik ili treće lice, po njegovom nalogu, šalje ili otprema u inostranstvo, kao i za promet dobara koja inostrani primalac ili treće lice, po njegovom nalogu, šalje ili otprema u inostranstvo.“